Witam

[Marcin Szymaniuk]

Sposób zatrudnienia komendanta gminnego ochrony przeciwpożarowej.

Art. 32 ust. 3a ustawy z 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (tekst jednolity:
Dz. U. z 2002 r. nr 147, poz. 1229 z późno zm.) przewiduje, że gmina może zatrudnić komendanta gminnego ochrony przeciwpożarowej. Nie należy przy tym mylić dwóch funkcji:
komendanta gminnego ochrony przeciwpożarowej i komendanta gminnego Związku Ochotniczych Straży Pożamych RP. Są to dwa różne stanowiska, chociaż stosunkowo często pełni je ta sama osoba. Przepis nie precyzuje zakresu pojęcia zatrudnienie. Są więc dwie możliwości interpretacyjne. Jedna węższa - traktująca zatrudnienie tylko jako pracę, która miałaby być wykonywana w ramach stosunku pracy, w tym również w ramach stosunku służbowego i umowy o pracę nakładczą, lecz z pominięciem stosunków cywilnoprawnych. Tego typu definicja jest preferowana na gruncie szeroko pojętego ustawodawstwa z zakresu prawa pracy i zabezpieczenia społecznego.
Druga - szersza - potocznie rozumianego zatrudnienia, polega na traktowaniu zatrudnienia jako wykonywania (prowadzenia) pewnej działalności, pełnienia funkcji oraz świadczenia pracy niezależnie od podstawy prawnej. W prawie wspólno(owym znane jest pojęcie ,,zatrudnienia niepracowniczego". Tego rodzaju zatrudnienia dotyczy dyrektywa Rady z 11 grudnia 1986 r. 86/613/EWG w sprawie równego traktowania mężczyzn i kobiet prowadzących działalność zarobkową na własny rachunek, włącznie z działalnością rolniczą, zatrudnieniem niepracowniczym, w tym także kobiet podczas ciąży i macierzyństwa.
Pomocy w udzieleniu jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie nie daje treść ustawy z 22 marca 1990 r. o pracownikach samorządowych (tekst jednolity: Dz. U. z 2001 r. nr 142, poz.
1593 z późno zm.). Oczywistym zamierzeniem ustawodawcy, towarzyszącym w roku 1990 uchwaleniu ustawy o pracownikach samorządowych, było całościowe uregulowanie statusu prawnego osób zatrudnionych w jednostkach samorządu terytorialnego w jednymi kompleksowym akcie prawnym. W istocie jednak problematyka zatrudniania pracowników samorządowych nie należy do łatwych i przejrzystych, bowiem wbrew zamierzeniom stworzono rozbudowany i skomplikowany układ źródeł określających prawa i obowiązki pracownicze, system o nie zawsze jasnych wzajemnych powiązaniach pomiędzy poszczególnymi normami. W praktyce zatem ustawa o pracownikach samorządowych to tylko jeden, choć niewątpliwie podstawowy, z szeregu aktów określających zasady zatrudniania i inne elementy statusu prawnego osób zatrudnionych w jednostkach samorządu terytorialnego. Z powodu wewnętrznej niespójności i nadmiemej ilości odesłań do innych aktów prawnych ustawa ta jest mało czytelna, rodzi szereg wątpliwości interpretacyjnych (patrz: Prawo pracy, Warszawa 1997-2005 Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, tom II zawierający ustawę o pracownikach samorządowych z komentarzem Marii Taniewskiej - Peszko, teza 2 do a't. 1).
Należy więc przyjąć pogląd, że ter r, tycznie dopuszczalne jest zawieranie przez gminy umów cywilnoprawnych w związku z realizacją przez nie zadań statutowych. Przyjęte powszechnie jest to w sferze działalności gminy w zakresie pomocy społecznej, gdzie dopuszczalne jest zawieranie umów z podmiotami zewnętrznymi (na przykład stowarzyszeniami, organizacjami kościelnymi, osobami fizycznymi) co do świadczenia określonych usług, W przypadku zatrudnienia komendanta gminnego ochrony przeciwpożarowej należy przychylić się jednak do poglądu, że zatrudnienie go powinno być dokonywane przez Gminę na podstawie umowy o pracę.
Przyjmuję tu węższą interpretację pojęcia zatrudnienia. Za tym poglądem przemawia fakt, że rozporządzenie Rady Ministrów z 2 sierpnia 2005 r. w sprawie zasad wynagradzania pracowników samorządowych zatrudnionych w urzędach gmin, starostwach powiatowych i urzędach marszałkowskich (Dz. U. z 2005 r. nr 146, poz. 1223 z późno zm.) wydane na podstawie art. 3 usl.
5 i 6, art. 20 usl. 2 i art. 21 usl.
2 ustawy z 22 marca 1990 r. o pracownikach samorządowych, a które zgodnie z § 1 określa wykaz stanowisk pracowniczych, szczegółowe wymagania kwalifikacyjne oraz zasady wynagradzania pracowników samorządowych, w załączniku nr 3, II tabela, pkt II. Kierownicze stanowiska urzędnicze pod pozycją 11 wymienia komendanta gminnego ochrony przeciwpożarowej. Zgodnie z tym rozporządzeniem jest to stanowisko pracownicze.

Gmina jako członek,

wspierający Związku

Ochotniczych Straży

Pożarnych Rzeczypospoltej Polskiej

Ustawa z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jednolity: Dz. U. z 2001 r. nr 142, poz. 1591 z późno zm.) wart. 84 usl. 1 wymienia tylko dwa cele, dla których może być tworzone stowarzyszenie z udziałem gmin. Są nimi: a) wspieranie idei samorządu terytorialnego oraz b) obrona wspólnych interesów.
Aktem normatywnym regulującym działalność stowarzyszeń jest ustawa z 7 kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach (tekst jednolity: Dz. U. z 2001 r.
nr 79, poz. 855 z późno zm.), które nie określa celów stowarzyszenia (art. 2 usl. 2). Art. 84 usl.
1 ustawy o samorządzie gminnym stanowi lex specialis wobec art. 2 usl. 2 ustawy Prawo o stowarzyszeniach. Stosując regułę kolizyjną lex specialis derogat legi generali, należy postawić tezę, iż ustawa o samorządzie gminnym dopuszcza tworzenie i uczestniczenie gmin tylko w tych stowarzyszeniach, których cele ograniczają się do treści art.
84 usl. 1 ustawy o samorządzie gminnym oraz ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.
W praktyce stowarzyszenia (z wyjątkiem stowarzyszeń gmin będących organizacjami pożytku publicznego) gmin nie różnią się od innych stowarzyszeń celami swojej działalności. Art. 84 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym stanowi jedynie pewne kryterium ustalania części celów stowarzyszeń gmin, bynajmniej nie wyłączne, i w tym ujęciu zasadność regulacji zawartej wart. 84 ust. 1 ustawy jest problematyczna [patrz: Wiesław Kisiel, Stefan Płażek, Paweł Chmielnicki (redakcja), Piotr Dobosz, Marek Mączyński, Paweł Kryczko, Kazimierz Bandarzewski. Komentarz do ustawy o samorządzie gminnym, Warszawa 2004 Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, teza 1 i 2 do art. 84].
Nie jest natomiast zakazane, aby gmina uczestniczyła w innym stowarzyszeniu niż stowarzyszenie gmin. Wówczas będzie występować jako osoba prawna, będąca członkiem wspierającym stowarzyszenie - art. 10 ust. 3 ustawy Prawo o stowarzyszeniach (patrz:
Wiesław Kisiel,. op. cit., teza 3 do art. 84). Przystąpienie do stowarzyszenia w charakterze członka wspierającego następuje w oparciu o uchwałę rady gminy podjętą na podstawie art.
18 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym. Konieczne jest oczywiście spełnienie także wymagań stawianych przez statut stowarzyszenia, co do możliwości przyjęcia gminy w charakterze członka wspierającego.
Wiele gmin jest członkami wspierającymi stowarzyszeń, które nie są stowarzyszeniami gmin.
Statut zasp RP w § 10 ust.
3 przewiduje, że członkami wspierającymi Związku są osoby prawne, które zadeklarowały pomoc w realizacji celów Związku i zostały przyjęte. Członkiem wspierającym może więc być także gmina. Uchwały w sprawie przyjęcia w poczet członków wspierających podejmują wybrane przez wnioskujących zarządy oddziałów Związku lub Zarząd Główny Związku (§ 12 ust. 3 zd. 1 statutu). Jeżeli, na przykład, został wybrany Zarząd Oddziału Wojewódzkiego, to on podejmuje uchwałę w sprawie przyjęcia Gminy w poczet członków wspierających.

KRZYSZTOF M. MIAZGA adwokat

"Strażak" Nr1 (946) styczeń 2008, str. 53

[kwas]

Komendant gminny to taki sam członek OSP jak każdy inny. Wiec skoro niektórzy twierdzą, że nie powinniśmy brać ekwiwalentu za udział w działaniach, że jesteśmy ochotnikami i działamy społecznie to idąc tym tokiem myślenia dlaczego komendant gminny ma brać kasę za coś co robi społecznie. Odpada problem wykształcenia, stażu pracy, konkursów, rodzaju umowy.

[PiotrG]

Komendant gminny ochrony przeciwpożarowej wcale nie musi być członkiem OSP.
W większości przypadkach funkcja społeczna pokrywa się z funkcją pełnioną w gminie - ale nie jest to to samo.
Komendant gminny ochrony przeciwpożarowej zatrudniony w gminie a Komendant Gminny Związku OSP RP to dwie różne funkcje, które mogą być pełnione przez tę samą osobę lub przez różne osoby.

[kwas]

Zgadza się PiotrG. Ja miałem na myśli komendanta gminnego ZOSP. Sorry za niedoprecyzowanie.